Dzień układowy rozstrzyga, które wierzytelności objęte będą układem, a których układ nie będzie obejmował. Zasada jest taka, że wierzytelności powstałe do dnia układowego włącznie (nie chodzi o wymagalność tylko o istnienie wierzytelności) są objęte układem – wierzyciele ci mogą głosować co do układu, natomiast wierzytelności powstałe w kolejnym dniu i później układem objęte nie są – wierzyciele ci są wyłączeni od głosowania nad układem.
W związku z tym, że postępowanie o zatwierdzenie układu jest postępowaniem pozasądowym, nie jest wydawana w tym postępowaniu jakakolwiek decyzja procesowa o otwarciu tego postępowania. Zewnętrznym przejawem – wobec wierzycieli i osób trzecich – otwarcia wobec dłużnika PZU jest obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego. Dzień obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego to początek odczuwalnych dla dłużnika i jego otoczenia skutków PZU.
Ustalenie dnia układowego a obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego
Ustalenia dnia układowego dokonuje dłużnik samodzielnie, ewentualnie w porozumieniu z nadzorcą układu.
Ustalenie dnia układowego to proces koncepcyjny, którego wyrazem jest przyjęcie przez dłużnika pewnego założenia strategicznego dla PZU, według którego, w przypadku przyjęcia i zatwierdzenia układu, będą uregulowane „na nowo” jego relacje prawne z wierzycielami. Według ustawy ustalenie dnia układowego następuje po rozpoczęciu sprawowania funkcji przez nadzorcę układu. Zazwyczaj jednak dłużnik jeszcze przed zawarciem umowy z nadzorcą ma koncepcję co do dnia układowego.
Dzień układowy musi zostać tak ustalony, aby w terminie maksymalnie trzech miesięcy został złożony wniosek o zatwierdzenie układu. Termin pomiędzy ustalonym dniem układowym a dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu może być krótszy niż trzy miesiące, ale nie krótszy niż jeden dzień.
Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego jest natomiast czynnością formalną, znajdującą wyraz w odpowiednim wpisie w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ), zawierającą informację o przystąpieniu przez dłużnika do PZU. Czynności tej nie dokonuje dłużnik lecz nadzorca układu. Zgodnie z ustawą obwieszczenie powinno być dokonane po sporządzeniu przez nadzorcę we współpracy z dłużnikiem spisów wierzytelności i wstępnego planu restrukturyzacyjnego. W praktyce jednak, w wielu wypadkach spisy i plan restrukturyzacyjny powstają już po obwieszczeniu o ustaleniu dnia układowego.
Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego powinno być dokonane w przemyślanym terminie, ponieważ wyznacza ono ramy czasowe PZU – wniosek o zatwierdzenie układu musi być złożony do sądu w terminie czterech miesięcy od dnia obwieszczenia, w przeciwnym razie wygasają jego skutki.
Obwieścić o ustaleniu dnia układowego można raz na dziesięć lat.
W przypadku stwierdzenia, że w ostatnich dziesięciu latach dłużnik prowadził już PZU, w którym obwieszczono o ustaleniu dnia układowego albo w tym czasie umorzono inne postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone wobec dłużnika, wówczas nadzorca układu ma obowiązek odmówić obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego. Dłużnik może taką odmowę zaskarżyć do sądu, który może odmowę uchylić. To skutkuje obowiązkiem dokonania przez nadzorcę obwieszczenia.
Skutki obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego
Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego powoduje stan wejścia dłużnika w PZU, z wynikającymi z tego dla dłużnika i dla jego wierzycieli skutkami.
Wskazany w obwieszczeniu dzień układowy tworzy cezurę, dzieląc wierzycieli na objętych układem, zatem mogących głosować za lub przeciw układowi, oraz na wierzycieli nie objętych, nie głosujących nad układem.
Od dnia obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego nadzorca układu pełni funkcję nadzorcy sądowego. Bodaj najbardziej wymiernym tego efektem dla dłużnika jest jego ograniczenie w zarządzie majątkiem do czynności zwykłego zarządu i konieczność uzyskiwania zgody nadzorcy na czynności przekraczające zwykły zarząd.
Wreszcie, z dniem dokonania obwieszczenia dłużnik uzyskuje ochronę przed wierzycielami (zawieszenie i zakaz egzekucji oraz zabezpieczeń na majątku dłużnika), jest chroniony również przed niektórymi, niekorzystnymi dla jego przedsiębiorstwa działaniami kontrahentów (jak choćby zakaz wypowiadania umów najmu i dzierżawy nieruchomości, w których prowadzone jest przedsiębiorstwo dłużnika).